![](/media/lib/541/n-waza-0ea0bae8369d54b4ac9fc66037f6a09c.jpg)
Wspaniała waza to pierwszy dowód, że w Brytanii odbywały się walki gladiatorów
7 marca 2023, 11:40Ostatnie badania przynoszą pierwszy dowód, że w rzymskiej Brytanii odbywały się walki gladiatorów. Dotychczas nie mieliśmy żadnych informacji, ani pisemnych, ani archeologicznych, dotyczących tej najbardziej znanej rozrywki Rzymian w prowincji Britannia. Nowe analizy Wazy z Colchester, znalezionej w 1853 roku w rzymskim grobie, dostarczają pierwszych dowodów, że na Wyspach Brytyjskich odbywały się walki gladiatorów.
![](/media/lib/539/n-pieniadzeleki-f844021247981d007cf51840ae0b1702.jpg)
Wysokie ceny leków nie znajdują uzasadnienia w kosztach prac badawczo-rozwojowych
24 lutego 2023, 12:07Profesor ekonomii zdrowia Aris Anelis i jego koledzy z London School of Hygiene and Tropical Medicine przeanalizowali wydatki firm farmaceutycznych. Efektem ich pracy jest opublikowany na łamach British Medical Journal artykuł, w którym stwierdzają, że wysokie ceny leków nie mają uzasadnienia w wydatkach ponoszonych przez koncerny farmaceutyczne na prace badawczo-rozwojowe.
![](/media/lib/539/n-dron-6ff6a15eca4d99d7a0ec779b9c4645e5.jpg)
Amerykańskie wojsko ma autonomiczne drony z systemem rozpoznawania twarzy?
24 lutego 2023, 09:03Pod koniec 2021 r. amerykańskie siły powietrzne (US Air Force) podpisały z firmą RealNetworks kontrakt na dostarczenie oprogramowania do rozpoznawania twarzy dla dronów. W umowie zapisano, że oprogramowanie ma być wykorzystane do identyfikacji i gromadzenia informacji wywiadowczych. Umowa wygasła z końcem 2022 roku. Nie jest jasne, czy USAF już wyposaża swoje drony w nowe oprogramowanie. Jednak specjaliści zwracają uwagę na pewien – niepokojący ich zdaniem – zapis kontraktu.
![](/media/lib/538/n-drzewogoto-55e070a117eb037a5d3fef521f75acff.jpg)
W ostatnim dniu 2022 r. „łowcy drzew” odkryli nowe najwyższe drzewo liściaste w Polsce
14 lutego 2023, 18:24Po pracy Łukasz Wilk z Instytutu Botaniki im. W. Szafera PAN w Krakowie zajmuje się tropieniem drzew zasługujących na miano leśnych olbrzymów. Cechują się one rekordowymi rozmiarami, ewentualnie interesującym pokrojem. W ostatnim dniu zeszłego roku z bratem Przemysławem natrafił na wyjątkowy egzemplarz buka zwyczajnego. Najpierw przeprowadzono wstępne pomiary, a po 2 tygodniach w lepszych warunkach ustalono, że wysokość drzewa wynosi aż 48,6 m.
![](/media/lib/538/n-gribszafran-bb54c80c26869eeb08b08656643fbd40.jpg)
Egzotyczne przyprawy na dnie Bałtyku. Niezwykłe znalezisko na średniowiecznym okręcie króla
13 lutego 2023, 13:04Gribshunden, okręt flagowy króla Danii Jana Oldenburga, który zatonął na Bałtyku w 1495 roku, jest jednym z najlepiej zachowanych późnośredniowiecznych wraków. Pierwsza ekspedycja badawcza na jednostkę miała miejsce w roku 2001, a dopiero w 2013 udało się okręt zidentyfikować. Podczas kolejnych badań odkrywano nowe niezwykle interesujące zabytki. Naukowcy poinformowali właśnie, że na pokładzie okrętu znaleźli... egzotyczne przyprawy.
![](/media/lib/526/n-maria-5feb00fc44bf8baa13eea962f84ee355.jpg)
Odkryli i odszyfrowali tajną korespondencję Marii Królowej Szkotów
9 lutego 2023, 09:24Maria Stuart, Królowa Szkotów, pozostawiła po sobie olbrzymią liczbę listów. Można je znaleźć w różnych kolekcjach. Mamy jednak dowody, że nie wszystkie jej listy znamy. Są one wspominane w innych źródłach. Historyk John Bossy stwierdził, że tajna szyfrowana korespondencja Marii, którą pisała z miejsc uwięzienia, była pilnie strzeżona i nie dotrwała do naszych czasów. Okazało się jednak, że to nieprawda. Grupa badaczy znalazła w zbiorach Biblioteki Narodowej Francji ponad 50 listów Marii i je odszyfrowała.
![](/media/lib/537/n-wysypisko-4dd9f161538399c676cc4a94eb300cb1.jpg)
Fotoniczne włókno wszyte w ubranie może zwiększyć odsetek odpadów poddawanych recyklingowi
8 lutego 2023, 08:55Każdego roku ludzie pozbywają się 92 milionów ton ubrań i innych tekstyliów. Mniej niż 15% z nich jest poddawanych recyklingowi, a jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest trudność w sortowaniu. Naukowcy z University of Michigan stworzyli niedrogie włókna fotoniczne, które wszyte w ubrania pozwolą na określanie ich składu i automatyczne sortowanie.
![](/media/lib/537/n-atakserca-3af086639b3105cd5bd30755a02c4450.jpg)
Dożylnie podawany hydrożel zmniejsza uszkodzenia mięśnia sercowego po zawale
6 lutego 2023, 11:14Opracowany w Kalifornii nowatorski biomateriał po dożylnym podaniu zmniejsza stan zapalny i pomaga w regeneracji uszkodzonych tkanek i komórek. Został on już przetestowany na gryzoniach i większych zwierzętach, udowadniając swoją skuteczność w regeneracji tkanki po ataku serca. Jego twórcy opracowali też prototypową metodę wykorzystania biomateriału w urazach mózgu oraz nadciśnieniu płucnym.
![](/media/lib/536/n-slomka-360d9e41030f1cfb03450b7b0e4f9918.jpg)
Powstała w pełni biodegradowalna papierowa słomka do picia, która nie rozmięka w wodzie
2 lutego 2023, 13:34Plastikowe słomki są niebezpieczne dla ekosystemów morskich, mogą łatwo ranić zwierzęta, nie są biodegradowalne, są rzadko zbierane i poddawane recyklingowi. Ich alternatywy również sprawiają wiele problemów. Papierowe słomki w kontakcie z płynem rozmiękają, są więc pokrywane plastikiem. To nie do końca chroni przed rozmiękaniem gdyż plastik nie łączy się dobrze z papierem, powierzchnia takich słomek wzmaga musowanie napojów gazowanych, używany w nich plastik również nie jest biodegradowalny
![](/media/lib/536/n-ujscie-odry-do-baltyku-0ccb4eecf116cb295f0cf41d096a4a97.jpg)
„Nowe nabytki Zbiorów Specjalnych” PAN Biblioteki Gdańskiej. Na wystawie zobaczymy m.in. XVI-w. mapę czy album fotograficzny z 1934 r.
27 stycznia 2023, 11:31W PAN Bibliotece Gdańskiej od wtorku (24 stycznia) można oglądać wystawę „Nowe nabytki Zbiorów Specjalnych”. Zaprezentowano 70 obiektów z 3256 pozyskanych przez instytucję w zeszłym roku. Do najcenniejszych/najciekawszych należą trzyczęściowa mapa z 1573 r., a także album fotograficzny z 1934 r. z podróży pary drezdeńczyków po Prusach Wschodnich.